Czasowniki w języku angielskim
W języku angielskim wyróżniamy następujące rodzaje czasowników:
- czasowniki główne (np. go, learn, speak, work),
- czasowniki posiłkowe (do, be, have),
- czasowniki modalne (can, could, may, might, ought, shall, should, will, would, must).
Czasowniki główne
Czasowniki główne stanowią najliczniejszą grupę. W zdaniu przyjmują następujące formy:
- forma podstawowa (np. go, make, see, learn),
- forma trzeciej osoby liczby pojedynczej czasu Present Simple (np. goes, makes, sees, learns).
- forma ciągła (np. going, making, seeing, learning),
- forma czasu Past Simple (np. went, made, saw, learned),
- forma Past Participle (np. gone, made, seen, learned).
Forma podstawowa
Forma podstawowa występuje:
I learn English every day.
Codziennie uczę się angielskiego.
Did you learn English in primary school?
Czy uczyłeś się angielskiego w podstawówce?
Ania can speak English very well.
Ania umie bardzo dobrze mówić po angielsku.
I want to learn English because I need it for my job.
Chcę się uczyć angielskiego, bo potrzebuję go do pracy.
Listen to me!
Słuchaj mnie!
- w czasie Present Simple
- w czasie Past Simple w zdaniach pytających i przeczących
- po czasownikach modalnych
- w konstrukcjach bezokolicznikowych (z TO lub bez TO)
- w trybie rozkazującym
Forma z końcówką -s
Forma z końcówką -s lub -es występuje w trzeciej osobie liczby pojedynczej czasu Present Simple. Końcówkę -es dodajemy, gdy czasownik kończy się na -ss, -ch, -sh, -o, -x, -z, np.
misses, teaches, washes, goes, mixes, buzzes
a także, jeżeli czasownik kończy się na -y, a przed nią znajduje się spółgłoska. Zmieniamy wówczas y na i.
study - studies, hurry - hurries
Ania teaches English in a language school.
Ania uczy angielskiego w szkole językowej.
Forma ciągła
Forma ciągła (-ing) występuje:
I'm learning English at the moment.
W tej chwili uczę się angielskiego.
Smoking is unhealthy.
Palenie jest niezdrowe.
Generally speaking, you are right.
Ogólnie mówiąc, masz rację.
- w czasach ciągłych (Present Continuous, Present Perfect Continuous, Past Continuous, Past Perfect Continuous, Future Continuous, Future Perfect Continuous)
- w roli rzeczownika
- w roli imiesłowu czasu teraźniejszego
Kiedy czasownik główny kończy się na -e, to -e znika w formie ciągłej.
write - writing, come - coming
Kiedy czasownik zakończony jest spółgłoską, a przed nią znajduje się jedna samogłoska, podwajamy ostatnią spółgłoskę.
swim - swimming, begin - beginning, travel - travelling
Forma czasu Past Simple
Forma czasu Past Simple występuje w zdaniach twierdzących czasu przeszłego (Past Simple). W przypadku czasowników regularnych dodajemy końcówkę -ed, natomiast w przypadku nieregularnych używamy drugiej formy z tabeli.
I learned English in primary school.
Uczyłem się angielskiego w podstawówce.
They went to the cinema.
Oni poszli do kina.
Kiedy czasownik zakończony jest spółgłoską, a przed nią znajduje się jedna samogłoska, podwajamy ostatnią spółgłoskę.
stop - stopped, travel - travelled
Kiedy czasownik zakończony jest literą -y, a przed nią znajduje się spółgłoska, zmieniamy y na i.
reply - replied, hurry - hurried
Forma Past Participle
Forma Past Participle występuje:
I have finished my English homework.
Skończyłem robić zadanie domowe z angielskiego.
Having watched the film, we went home.
Obejrzawszy film, poszliśmy do domu.
This house was built by my grandfather.
Ten dom został zbudowany przez mojego dziadka.
- w czasach dokonanych (Present Perfect, Past Perfect, Future Perfect)
- w roli imiesłowu czasu przeszłego
- w stronie biernej
W przypadku czasowników regularnych dodajemy końcówkę -ed, natomiast w przypadku nieregularnych używamy trzeciej formy z tabeli. Zasady pisowni czasowników regularnych są takie same jak w formie Past Simple.
Przykłady zdań
I usually have a shower after getting up.
Zwykle biorę prysznic po wstaniu z łóżka.
It had been snowing for two days and the trees were all white.
Padał śnieg od dwóch dni i drzewa były całe białe.
Eating vitamins is important.
Jedzenie witamin jest ważne.
A woman dressed in white and carrying a bag entered the room.
Kobieta ubrana na biało i trzymająca torbę weszła do pokoju.
Czasowniki posiłkowe w języku angielskim
W języku angielskim występują trzy czasowniki posiłkowe:
- do,
- be,
- have.
Czasowniki posiłkowe mają funkcję gramatyczną. Występują z czasownikami głównymi i służą do tworzenia form złożonych. Podobną rolę spełniają czasowniki modalne, które są omówione w odrębnym dziale.
Czasownik posiłkowy może też wystąpić bez czasownika głównego w zdaniu złożonym, w celu uniknięcia powtórzenia tego samego czasownika.
I don't like chess but my broter does.
Nie lubię szachów, ale mój brat lubi.
I haven't been waiting long. ~ Neither have I.
Nie czekam długo. ~ Ja też nie.
Czasownik DO
Czasownik do występuje w czasach Present Simple i Past Simple. Przy jego pomocy tworzymy pytania, zdania przeczące i krótkie odpowiedzi, oraz tzw. question tags. Może też wystąpić w zdaniu twierdzącym w celu wzmocnienia przekazu.
Czasownik główny występujący z posiłkowym do, ma formę podstawową.
Formy czasownika DO
Osoba | Present Simple | Past Simple |
I | do | did |
you | ||
he, she, it | does | |
we | do | |
you | ||
they |
Do they speak English? ~ Yes, they do.
Czy oni mówią po angielsku? ~ Tak, mówią.
She didn't tell me about the party.
Ona nie powiedziała mi o przyjęciu.
You live near here , don't you?
Mieszkasz niedaleko, prawda?
I do like you.
Naprawdę cię lubię.
Czasownik BE
Czasownik be występuje w czasach ciągłych, czyli Present Continuous, Present Perfect Continuous, Past Continuous, Past Perfect Continuous, Future Continuous i Future Perfect Continuous, a także w stronie biernej. Służy do tworzenia zdań twierdzących, pytań, zdań przeczących i krótkich odpowiedzi, oraz tzw. question tags.
{ad_3
Czasownik główny występujący z posiłkowym be w czasach ciągłych, ma formę -ing, a w stronie biernej Past Participle, czyli trzecią formę czasownika.
Formy czasownika BE w czasach Continuous (ciągłych)
Osoba | Pres.Cont. | Pres.Perf.Cont. | Past Cont. | Past Perf.Cont. | Fut.Cont. | Fut.Perf.Cont. |
I | am | have been | was | had been | will be | will have been |
you | are | were | ||||
he, she, it | is | has been | was | |||
we | are | have been | were | |||
you | ||||||
they |
Are you listening to me? ~ Of course I am.
Słuchasz mnie? ~ Oczywiście że tak.
They have been learning English for two years.
Oni uczą się angielskiego od dwóch lat.
It was rainning, wasn't it?
Padał deszcz, nieprawdaż?
These watches are made in Japan.
Te zegarki są robione w Japonii.
Czasownik HAVE
Czasownik have występuje w czasach Present Perfect, Present Perfect Continuous, Past Perfect, Past Perfect Continuous, Future Perfect i Future Perfect Continuous. Służy do tworzenia zdań twierdzących, pytań, zdań przeczących i krótkich odpowiedzi, oraz tzw. question tags.
Forma czasownika występująca bezpośrednio po have to Past Participle (trzecia forma). Należy uważać na czasy Present Perfect Continuous, Past Perfect Continuous Future Perfect Continuous, ponieważ do ich tworzenia używamy dwóch czasowników posiłkowych have oraz be. Bezpośrednio po have występuje be w trzeciej formie, czyli been, a potem czasownik główny z końcówką -ing (czyli formę czasownika głównego uzgadniamy z drugim czasownikiem posiłkowym).
Formy czasownika HAVE w czasach Perfect (dokonanych)
Osoba | Pres.Perf. | Past Perf. | Fut.Perf. | Czasownik główny |
I | have | had | will have | ...-ed (III forma) |
you | ||||
he, she, it | has | |||
we | have | |||
you | ||||
they |
Have you finished your breakfast? ~ No, I haven't.
Skończyłeś śniadanie? ~ Nie, nie skończyłem.
You haven't been waiting long, have you?
Nie czekasz długo, prawda?
Przykłady zdań
Ania is very busy these days, isn't she? ~ Yes, she is. And so am I.
Ania jest bardzo zajęta w tych dniach, prawda? ~ Tak, jest. Ja również.
I haven't heard the door bell. ~ Haven't you? I have.
Nie słyszałem dzwonka do drzwi. ~ Naprawdę? Ja słyszałem.
I haven't got your message. ~ But I did send it to you yesterday.
Nie dostałem twojej wiadomości. ~ Ale naprawdę wysłałem ci ją wczoraj.
Najważniejsze czasy
Struktury gramatyczne
Części mowy
- Czasowniki
- Czasowniki modalne
- Czasowniki nieregularne
- Rzeczowniki
- Przedimki
- Przymiotniki
- Zaimki
- Przysłówki
- Spójniki
- Liczebniki
Czasy dla zaawansowanych
- Present Perfect Continuous
- Past Continuous
- Past Perfect
- Past Perfect Continuous
- Future Continuous
- Future Perfect
- Future Perfect Continuous