Czasowniki modalne
Wprowadzenie do czasowników modalnych w języku angielskim
Czasowniki modalne mają bardzo szerokie zastosowanie. Za ich pomocą możemy wyrazić:
I can speak English.
If you have finished studying, you may go to the cinema.
You've been studying long - you must be tired.
Everybody has to pay taxes.
Could you open the window?
Shall we go to the cinema?
- umiejętność, zdolność (np. Potrafię mówić po angielsku.),
- pozwolenie (np. Jeśli skończyłeś się uczyć, możesz iść do kina.),
- prawdopodobieństwo, pewność (np. Długo się uczyłeś - na pewno jesteś zmęczony.),
- konieczność, przymus (np. Każdy musi płacić podatki.),
- prośbę (np. Czy mógłbyś otworzyć okno?),
- propozycję, sugestię (np. Może poszlibyśmy do kina?).
Większość czasowników modalnych ma tylko jedną, podstawową formę, która jest taka sama dla wszystkich osób. Nie dodajemy do nich żadnych końcówek ani operatorów. Pytania tworzymy przez inwersję, a w przeczeniach dodajemy NOT po czasowniku.
I can swim and he can ride a bike.
Ja umiem pływać a on umie jeździć na rowerze.
W powyższym przykładzie widzimy, że forma can jest taka sama dla wszystkich osób. Nie dodajemy końcówki -s w trzeciej osobie.
Should they eat so much? No, they shouldn't.
Czy oni powinni tyle jeść? Nie, nie powinni.
W tym przykładzie widzimy, że pytanie jest tworzone przy użyciu szyku przestawnego, a w przeczeniu wstawiamy NOT bezpośrednio po czasowniku SHOULD. nie używamy już żadnych innych operatorów.
Wyjątkiem są czasowniki i wyrażenia typu HAVE TO, BE SUPPOSED TO, BE ALLOWED TO, które spełniają taką samą funkcję, jak czasowniki modalne, ale w zdaniu zachowują się tak jak zwykłe czasowniki, czyli przyjmują wszystkie operatory i końcówki.
I have to study. He has to study. Do you have to study?
Ja muszę się uczyć. On musi się uczyć. Czy ty musisz się uczyć?
We aren't allowed to smoke here. Will they be allowed to smoke?
Nie wolno nam tu palić. Czy im będzie wolno palić?
Dokładne użycia poszczególnych czasowników są omówione w kolejnych działach.
Czasowniki modalne wyrażające umiejętność
Umiejętność możemy wyrazić przy pomocy czasowników CAN, COULD, BE ABLE TO, MANAGE TO.
W czasie teraźniejszym, mówiąc o czynności, którą potrafimy wykonać używamy czasownika CAN.
Ania can play the guitar very well.
Ania potrafi bardzo dobrze grać na gitarze.
Analogicznie, w czasie przeszłym używamy czasownika COULD.
I could ride a bike when I was five.
Potrafiłem jeździć na rowerze w wieku pięciu lat.
Ponieważ CAN i COULD nie mają innych form, w pozostałych konstrukcjach używamy wyrażenia BE ABLE TO.
| Struktura | Przykład | Tłumaczenie |
| Present Perfect | I have been able to read since I was five. | Potrafię czytać od czsu, gdy skończyłem pięć lat. |
| Future Simple | You will be able to speak English well soon. | Niedługo będzie potrafił dobrze mówić po angielsku. |
| Bezokolicznik | It's important to be able to drive a car these days. | W obecnych czasach ważne jest umieć prowadzić samochód. |
W czasie teraźniejszym i przeszłym również możemy uzyć BE ABLE TO zamiast CAN / COULD.
He was able to swim as a child. = He could swim as a child.
On potrafił pływać jako dziecko.
Gdy mówimy o czynnościach, których wykonanie sprawiło nam trudność i które udało nam się wykonać jednorazowo, nie możemy wyrazic za pomocą CAN / COULD. W takich sytuacjach używamy BE ABLE TO lub MANAGE TO.
She managed to / was able to lift the suitcase although it was very heavy.
Udało jej się podnieść walizkę, chociaż była bardzo ciężka.
Jedynie w przeczeniach możemy w takiej sytuacji użyć CAN / COULD.
She couldn't / didn't manage to / wasn't able to open the door.
Nie udało jej się otworzyć drzwi.
Przykłady zdań z czasownikiami modalnymi
Tomek can speak English very well.
Tomek bardzo dobrze mówi po angielsku.
I can't swim at all.
W ogóle nie potrafię pływać.
Can you read what is written here?
Czy potrafisz przeczytać, co tu jest napisane?
We couldn't answer all the questions because they were difficult.
Nie potrafiliśmy odpowiedzieć na wszystkie pytania, ponieważ były trudne.
Will you be able to come to our party tomorrow?
Czy będziesz mógł przyjść na nasze przyjęcie jutro?
It is useful to be able to speak a foreign language.
Pożytecznie jest umieć mówić w obcym języku.
Did you manage to finish the report on time?
Czy udało ci się skończyć raport na czas?
Czasowniki modalne wyrażające prawdopodobieństwo
Prawdopodobieństwo możemy wyrazić przy pomocy czasowników MAY, MIGHT, COULD, MUST, CAN'T
Jeżeli przypuszczamy, że jakaś sytuacja może mieć miejsce teraz lub w przyszłości, używamy czasowników MAY, MIGHT, COULD
Tomek could know the answer. Let's ask him.
Tomek może znać odpowiedź. Zapytajmy go.
We might go to the cinema later if we have time.
Może pójdziemy później do kina, jeśli będziemy mieli czas.
It may rain in the afternoon.
Może padać po południu.
Jeżeli jesteśmy pewni, że jakaś sytuacja ma lub będzie miała miejsce, używamy czasownika MUST.
You've been working all day. You must be tired.
Pracowałeś cały dzień. Na pewno jesteś zmęczony.
Analogicznie, jeśli chcemy powiedzieć, że jakaś sytuacja jest lub będzie niemożliwa, używamy czasownika CAN'T
He can't be asleep now. It's only nine o'clock.
On na pewno jeszcze nie śpi. Jest dopiero dziewiąta.
| Podmiot | Cz. modalny | Cz. główny | reszta zdania | Tłumaczenie |
| They | may | be | at home now. | Oni być może są w domu. |
| must | Oni na pewno są w domu. | |||
| can't | Oni na pewno nie są w domu. |
Mówiąc o przeszłości używamy tych samych czasowników modalnych + HAVE + III forma czasownika głównego.
I'm looking for my English coursebook. I might have leftit at home.
Szukam mojego podręcznika do angielskiego. Możliwe że zostawiłem go w domu.
You must have been very happy when you passed your FCE exam.
Na pewno byłeś bardzo szczęśliwy, jak zdałeś egzamin FCE.
You can't have lost the keys. I saw them on the table two minutes ago.
Niemożliwe, że zgubiłeś klucze. Widziałem je na stole dwie minuty temu.
| Podmiot | Cz. modalny | HAVE | III forma cz. głównego | reszta zdania | Tłumaczenie |
| They | may | have | been | at home then. | Oni być może byli w domu. |
| must | Oni na pewno byli w domu. | ||||
| can't | Oni na pewno nie byli w domu. |
Czasowniki modalne w języku angielskim —Przykłady
The dog must be hungry. It hasn't eaten the whole day.
Pies musi być głodny. Nie jadł przez cały dzień.
We might go out in the afternoon. I'm not sure yet.
Być może wyjdziemy po południu. Jeszcze nie wiem.
Your Mum must have been angry when you came back so late last night.
Twoja mama musiała być być zła, kiedy wróciłeś tak późno wczoraj.
What is he looking for? He may have lost something.
Czego on szuka? Być może coś zgubił.
Czasowniki modalne wyrażające konieczność i przymus
Konieczność i przymus wyrażamy przy pomocy czasowników MUST, HAVE TO.
MUST i HAVE TO mają podobne znaczenie. MUST wyraża jednak przymus wewnętrzny, natomiast HAVE TO konieczność narzuconą z góry.
I must learn English because I want to find a good job.
Muszę się uczyć angielskiego, ponieważ chcę znaleźć dobrą pracę.
Everybody has to pay taxes.
wszyscy muszą płacić podatki.
Ponieważ MUST nie ma formy przeszłej, w czasie przeszłym używamy tylko HAVE TO, niezależnie od tego, czy mówimy o przymusie wewnętrznym czy zewnętrznym.
I had to learn English because I wanted to find a good job.
Musiałem się uczyć angielskiego, ponieważ chciałem znaleźć dobrą pracę.
Uwaga! MUSTN'T i DON'T HAVE TO nie są synonimami! MUSTN'T oznacza zakaz, natomiast DON'T HAVE TO brak konieczności.
You mustn't smoke in the office.
Nie wolno palić w biurze.
You don't have to hurry.
Nie musisz się spieszyć.
Chcąc wyrazić zakaz w czasie przeszłym, musimy więc użyć innego wyrażenia, np. COULDN'T albo WASN'T/WEREN'T ALLOWED TO.
We weren't allowed to / couldn't smoke in the office.
Nie wolno nam było palić w biurze.
Przykłady — Czasowniki modalne
You must take care of yourself.
Musisz o siebie dbać.
Did you have to study Latin at school?
Czy musiałeś uczyć się łaciny w szkole?
You mustn't be late for the show!
Nie wolno ci się spóźnić na przedstawienie.
I wasn't allowed to enter the building.
Nie wolno mi było wejść do budynku.
Czasowniki modalne wyrażające prośby, propozycje i pozwolenie
Prośbę możemy wyrazić za pomocą czasowników CAN, COULD. COULD ma nieco bardziej uprzejmy wydźwięk niż CAN.
Can you open the window, please?
Czy możesz otworzyć okno?
Could you help me with my English homework?
Czy mógłbyś pomóc mi zrobić zadanie domowe z angielskiego?
Prosząc o coś (np. w sklepie, restauracji) możemy użyć konstrukcji I WOULD LIKE (I'D LIKE).
I'd like a cup of tea, please.
Chciałbym filiżankę herbaty.
Tworząc pytanie do powyższego zdania, wyrażamy propozycję.
Would you like a cup of tea?
Czy chciałbyś filiżankę herbaty?
Propozycję możemy też wyrazić przy użyciu CAN.
Can I help you?
Czy mogę Ci pomóc?
Pytając o pozwolenie, możemy użyć czasowników CAN, COULD oraz MAY.
Can / Could / May I use your phone?
Czy mogę / mógłbym skorzystać z twojego telefonu?
W odpowiedzi na takie pytanie możemy użyć CAN lub MAY.
You can / may use the phone.
Możesz skorzystać z telefonu.
Czasowniki modalne — Przykłady
Could I borrow your car?
Czy mógłbym pożyczyć twój samochód?
Could you lend me your dictionary?
Czy mógłbyś pożyczyć mi swój słownik?
May I sit down?
Czy mogę usiąść?
Would you like to go for a walk?
Czy chciałbyś pójść na spacer?
Najważniejsze czasy
Struktury gramatyczne
Części mowy
- Czasowniki
- Czasowniki modalne
- Czasowniki nieregularne
- Rzeczowniki
- Przedimki
- Przymiotniki
- Zaimki
- Przysłówki
- Spójniki
- Liczebniki
Czasy dla zaawansowanych
- Present Perfect Continuous
- Past Continuous
- Past Perfect
- Past Perfect Continuous
- Future Continuous
- Future Perfect
- Future Perfect Continuous