Mowa zależna
Mowy zależnej używamy w celu przytoczenia cudzej wypowiedzi. Ponieważ zazwyczaj mówimy o przeszłości, musimy pamiętać o regule następstwa czasów (sequence of tenses), czyli przesuwamy czas o jeden "do tyłu" względem mowy niezależnej.
Następstwo czasów w mowie zależnej
Następstwo czasów w mowie zależnej | |||
Mowa niezależna | Mowa zależna | ||
Present Simple | Past Simple | ||
I usually get up at 7.00. | Zwykle wstaję o 7.00. | He said he usually got up at 7.00. | On powiedział, że zwykle wstaje o 7.00. |
Present Continuous | Past Continuous | ||
I am reading a newspaper. | Czytam gazetę. | He said he was reading a newspaper. | On powiedział, że czyta gazetę. |
Present Perfect | Past Perfect | ||
I have finished my homework. | Skończyłem zadanie domowe. | He said he had finished his homework. | On powiedział, że skończył zadanie domowe. |
Past Simple | Past Perfect | ||
I got up at 7.00. | Wstałem o 7.00. | He said he had got up at 7.00. | On powiedział, że wstał o 7.00. |
Past continuous | Past Perfect Continuous | ||
I was watching TV. | Oglądałem TV. | He said he had been watching TV. | On powiedział, że oglądał TV. |
Future Simple | Future Simple in the Past | ||
I will make some tea. | Zrobię herbatę. | He said he would make some tea. | On powiedział, że zrobi herbatę. |
Future Continuous | Future Continuous in the Past | ||
I will be leaving soon. | Niedługo będę wychodzić. | He said he would be leaving soon. | On powiedział, że niedługo będzie wychodzić. |
Future Perfect | Future Perfect in the Past | ||
I will have finished the essay by 9.00. | Skończę esej do 9.00. | He said he would have finished the essay by 9.00. | On powiedział, że skończy esej do 9.00. |
Future Perfect Continuous | Future Perfect Continuous in the Past | ||
I will have been living here for 2 years by the end of May. | Pod koniec maja miną 2 lata, jak tu mieszkam. | He said he would have been living here for 2 years by the end of May. | On powiedział, że pod koniec maja miną 2 lata, jak tu mieszka. |
Czasowniki modalne
Czasownik CAN zamieniamy na COULD, MAY na MIGHT.
I can speak English. ~ He said he could speak English.
Umiem mówić po angielsku. ~ On powiedział, że umie mówić po angielsku.
Czasowniki COULD, MUST, MIGHT, WOULD, SHOULD, OUGHT TO pozostają bez zmian.
You should exercise more. ~ He said I should exercise more
Powinieneś więcej ćwiczyć. ~ On powiedział, że powinienem więcej ćwiczyć.
Brak następstwa czasów
W niektórych sytuacjach nie obowiązuje zasada następstwa czasów. Dzieje się tak, gdy treść przytoczonej wypowiedzi jest powszechnie przyjętą prawdą.
London is bigger than Warsaw. ~ He said London is bigger than Warsaw.
Londyn jest większy niż Warszawa. ~ On powiedział, że Londyn jest większy niż Warszawa.
Przykłady zdań w mowie zależnej — język angielski
I know a very good school of English. I can recommend it to you. ~ Ania said she knew a very good school of English that she could recommend it to me.
Znam dobrą szkołę angielskiego. Mogę ci ją polecić. ~ Ania powiedziała, że zna dobrą szkołę angielskiego i że może mi ją polecić.
You must practise English more if you want to speak it well. ~ Magda said I must practise English more if I wanted to speak it well.
Musisz więcej ćwiczyć angielski, jeśli chcesz dobrze się nim posługiwać. ~ Mgda powiedziała, że muszę więcej ćwiczyć angielski, jeśli chcę dobrze się nim posługiwać.
Zdania pytające i rozkazujące w mowie zależnej
Pytania w mowie zależnej
Przekształcając pytanie na mowę zależną należy zmienić szyk pytania na szyk zdania twierdzącego. Oczywiście pamiętamy też o regule następstwa czasów.
What are they doing? ~ He asked me what they were doing.
co oni robią? ~ On spytał mnie, co oni robią.
When did she arrive? ~ He asked when she had arrived.
Kiedy ona przyjechała? ~ On spytał, kiedy ona przyjechała.
W pytaniach zamkniętych (YES/NO) używamy słówka IF lub WHETHER.
Have you finished your homework? ~ He asked me if I had hinished my homework.
Skończyłeś zadanie domowe? ~ On spytał mnie, czy skończyłem zadanie domowe.
Are you going with us? ~ He asked us whether we were going with them.
Idziecie z nami? ~ On spytał nas, czy idziemy z nimi.
Tryb rozkazujący w mowie zależnej
Przytaczając rozkazy lub prośby, używamy bezokolicznika.
Open the door! ~ He told me to open the door.
Otwórz drzwi! ~ On kazał mi otworzyć drzwi.
Don't touch the red button! ~ He told me not to touch the red button.
Nie dotykaj czerwonego przycisku! ~ On kazał mi nie dotykać czerwonego przycisku.
Przykłady pytań oraz zdań rozkazujących w mowie zależnej
What were you doing a 6.00? ~ He asked me what I had been doing at 6.00.
Co robiłeś o 6.00? ~ On zapytał, co robiłem o 6.00.
Can you recommend a good school of English? ~ Tomek asked me if I could recommend a good school of English.
Czy możesz polecić jakąś dobrą szkołę angielskiego? ~ Tomek zapytał, czy mogę polećić jakąś dobrą szkołę angielskiego.
Make yourself comfortable. ~ Marta asked us to make ourselves comfortable.
Rozgoście się. ~ Marta poprosiła, żebyśmy się rozgościli.
Don't say anything! ~ They told me not to say anything.
Nic nie mów! ~ Oni kazali mi nic nie mówić.
Najważniejsze czasy
Struktury gramatyczne
Części mowy
- Czasowniki
- Czasowniki modalne
- Czasowniki nieregularne
- Rzeczowniki
- Przedimki
- Przymiotniki
- Zaimki
- Przysłówki
- Spójniki
- Liczebniki
Czasy dla zaawansowanych
- Present Perfect Continuous
- Past Continuous
- Past Perfect
- Past Perfect Continuous
- Future Continuous
- Future Perfect
- Future Perfect Continuous